Λογοτεχνία -- Τέχνη -- Τυπογραφία -- Ιστορία

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΒΑΛΙΑ ΓΚΕΝΤΣΟΥ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΒΑΛΙΑ ΓΚΕΝΤΣΟΥ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

16 Ιουν 2024

Βάλια Γκέντσου: Sensus poetica

Με μια ανατρεπτική μέθοδο χρήσης της φωτογραφίας ως δημιουργού κόσμων εξίσου υπαρκτών με τον κόσμο στον οποίο κινούμαστε, η Βάλια Γκέντσου με τον φακό της στήνει ένα πλαίσιο ονειρικό, από το οποίο η ασχήμια έχει εξοριστεί διά παντός. Έναν κόσμο που εμπεριέχει πολλούς παράλληλους μικρόκοσμους, με τις λήψεις να μοιάζουν πως προέκυψαν αβίαστα, ενώ την ίδια στιγμή όλα φαίνονται σοφά τοποθετημένα. Οι συνθέσεις της, απόρροια μιας σεμνής ευφυΐας, αφηγούνται ιστορίες πρωτότυπες με μια χροιά παλαίωσης, όπου οι σκιές δεν φέρουν τίποτα το απειλητικό – απλώς μας υπενθυμίζουν ότι κυριαρχούν. Η φαντασία είναι μια κανονικότητα χωρίς μανδύα εξεζητημένο, μα καλοραμμένο και πολυτελή, με αψεγάδιαστες πτυχές, το φως παρεισφρέει διακριτικά για να λειάνει λίγο ακόμη τις ήδη καθαρές γραμμές και οι πρωταγωνιστές της μας προσκαλούν στη δική τους πραγματικότητα αναρωτώμενοι γιατί ακόμη διστάζουμε να διαβούμε το κατώφλι. Οι λύσεις προσφέρονται απλόχερα. Η ποιήτρια-φωτογράφος θα μπορούσε να διατηρεί κατ' αποκλειστικότητα το δικαίωμα του «ανήκειν» σε αυτούς τους κόσμους – δεν αρκείται όμως στο να ακροβατεί μονήρης μεταξύ αυτών συλλέγοντας τα απαραίτητα κάθε φορά θραύσματα για να συνθέσει τις ιστορίες της. Εξασφαλίζει το δικαίωμα της ανεμπόδιστης διέλευσης για όλους όσοι συνεχίζουν να αντιστέκονται στα εφήμερα φαινόμενα των καιρών και αναζητούν μια διαφυγή στη διαχρονική ποίηση, στην κρυμμένη αρμονία, στην κρυστάλλινη απλότητα, τη σπάνια ευαισθησία και την ανεπιτήδευτη ομορφιά.

Εξαιρετικά επιμελημένο, με προσοχή στη λεπτομέρεια, από τη Δώρα Λαβαζού, τον Κώστα Δελχά και τις εκδόσεις iFocus, το διαστάσεων 24 επί 28 εκ. λεύκωμα που «στεγάζει» 143 φωτογραφίες της Β. Γκέντσου χωρισμένες σε θεματικές ενότητες. Οι εδώ αναρτημένες όψεις, λόγω και του velvet sappi magno satin χαρτιού, σαφώς το αδικούν. Αξίζει να το αναζητήσετε. Ελ.














4 Φεβ 2021

Όσα ξεχάστηκαν, ζουν

[Βάλια Γκέντσου, Παραμύθια ανάποδα, εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα, 2020]


«Θεοί του πάνω κόσμου πείτε μου

    γιατί χορεύουμε με σκελετούς

    εκεί που το καλοκαίρι καλπάζει

    στα λευκά πλακάκια της κουζίνας;»


Τα ποιήματα της συλλογής Παραμύθια ανάποδα επιδέχονται διαφορετικές αναγνώσεις, αφού το περιεχόμενό τους χαρακτηρίζεται σε κάποιον βαθμό από πολυσημίες και υποκειμενικότητα. Ο προσεκτικός αναγνώστης ωστόσο θα διακρίνει ένα βαθύτερο, πιο αντικειμενικό επίπεδο περιεχομένου. Οι αναφορές στην παιδική ηλικία και σε συγκεκριμένα αντικείμενα και γεγονότα, που χαρακτηρίζουν ιδιαιτέρως τα πρώτα ποιήματα της συλλογής, δίνουν σταδιακά τη θέση τους σε ποιήματα που χτίζονται γύρω από έννοιες και ιδέες. Υπό αυτήν την έννοια η συλλογή μπορεί να χαρακτηριστεί και «αυτοβιογραφική», αφού ίσως περιγράφει την εξελικτική πορεία της σκέψης της ποιήτριας μέσα στον χρόνο. Η αισθητικά ισορροπημένη διατύπωση δείχνει ότι έχει προηγηθεί πολύχρονη ενασχόληση με την ποίηση και τη γραφή. Σε ορισμένα σημεία η κρυπτική έκφραση κάνει τον αναγνώστη να υποψιάζεται ότι η αφηγήτρια όχι μόνο έχει να πει πολλά, αλλά και να σιωπήσει για άλλα. Η συλλογή χαρακτηρίζεται από πραγματολογικό βάθος και από ένα μεγάλο απόθεμα σκέψεων, εικόνων και αναμνήσεων, από το οποίο η ποιήτρια αντλεί την πρώτη ύλη.

Γεγονότα που σχεδόν ξεχάστηκαν έρχονται στο παρόν με ό,τι έχει επιβιώσει από αυτά και προκαλούν συναισθήματα αντιστρόφως ανάλογα της χρονικής τους απόστασης. Το αποτύπωμά τους μοιάζει να ορίζει τις συντεταγμένες του παρόντος, άλλοτε δείχνοντας διέξοδο και άλλοτε χτίζοντας τείχη. Το αποτύπωμα αυτό καταγράφεται ακόμη σε σχέση με τα σημάδια του στο σώμα και με τη διαμόρφωση του εσωτερικού τοπίου. Το πρώτο και το δεύτερο πρόσωπο, που συχνά χρησιμοποιούνται, θυμίζουν προφορικό λόγο και φανερώνουν την ανάγκη για εξομολόγηση και για ευθεία επικοινωνία. Αν και η αφηγήτρια φαίνεται ότι μιλά κυρίως στον εαυτό της, αυτό δεν την απομακρύνει από τον ευαίσθητο αναγνώστη, που ίσως θα συνδέσει τα συγκεκριμένα βιώματα με στιγμές της δικής του ζωής.

Αγνή Αγγελούδη